Ο Μάρκος Δράκος, αγωνιστής της Εθνικής Απελευθερωτικής Οργάνωσης ΕΟΚΑ, έπεσε νεκρός στην περιοχή Σκληνίτζια του χωριού. Σ’ αυτό το στήθηκε ένας μαρμάρινος ανδριάντας και μια γαλανόλευκη σημαία. Την ανέγερση του μνημείου ανέλαβε το Κοινοτικό Συμβούλιο της Ευρύχου.
Στο μνημείο υπάρχει η επιγραφή:«ΕΠΕΣΕ ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 18.1.1957».
Ακολουθεί σύντομο βιογραφικό σημείωμα του ήρωα που τίμησε με τη θυσία του την πολύπαθη Ευρύχου.
Ο Μάρκος Δράκος γεννήθηκε το 1932 στη Λέυκα. Φοίτησε στη Σχολή Σαμουήλ. Μυήθηκε από τους πρώτους στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών, την ΕΟΚΑ, η οποία αγωνίστηκε ενάντια στην αγγλική αποικιοκρατία.
Την 1η Απριλίου 1955, επίσημη μέρα έναρξης του αγώνα, ο Δράκος έλαβε μέρος στην ανατίναξη του Ραδιοσταθμού. Επίσης, ορίστηκε υπεύθυνος για τον συντονισμό της επίθεσης κατά του Κεντρικού Αστυνομικού Σταθμού Λευκωσίας. Στις 23 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους μαζί με δεκαπέντε συναγωνιστές του κατάφερε να δραπετεύσει από το φρούριο της Κερύνειας, όπου οι Άγγλοι τον φυλάκισαν.
Ο μαχητικός αγωνιστής συμμετείχε σε μια σειρά από ενέδρες κατά των Άγγλων, καθώς και στην ιστορική μάχη των Σόλων, στην οποία παρόλο που πληγώθηκε κατόρθωσε να διαφύγει.
Το βροχερό βράδυ της 18ης Ιανουαρίου του 1957, ο Μάρκος Δράκος μαζί με τους συμπολεμιστές του, κατευθυνόταν σε κρησφύγετο στην Ευρύχου. Στην περιοχή Σκληνίτζια, ο Δράκος και η υπόλοιπη ομάδα έπεσαν σε ενέδρα των Άγγλων. Τότε, ο Δράκος, ενώ προσπαθούσε να καλύψει τους συντρόφους του ώστε να διαφύγουν, δέχτηκε θανάσιμες ριπές από αγγλικά πυροβόλα.
Ο γενναίος πολεμιστής, όπως γράφει χαρακτηριστικά ο κος Γεώργιος Γιάγκου Ασσιώτη, «πότισε με αίμα την κυπριακή γη». Εκεί που η γη βάφτηκε με ηρωικό αίμα υψώνεται και το μνημείο.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως ως ένδειξη τιμής για την ηρωική θυσία του Μάρκου Δράκου δόθηκε το όνομα του τόσο σε στρατόπεδο όσο και σε κεντρική οδική αρτηρία του χωριού.
Πηγές:
Γεώργιου Γιάγκου Ασσιώτη, Ο Αγώνας της Ε.Ο.Κ.Α. 19955-1959, Λευκωσία 1997Κινάνης Θεοχάρης, Ευρύχου, Λευκωσία 2005